Danışmanın (Doğru zamanda doğru Bilginin) Faydası

Etrafımızda her yıl açılan, kapanan binlerce işletme olduğunun farkında mısınız?

Resimde gördüğünüz kafeterya benim ofisimin hemen arkasında binanın alt katında yeni açılan bir çay ve börek salonu. Aynı mekânda daha önce ev yemekleri yapan bir aile işletmesi yer alıyordu. Pandemi döneminde maalesef uzun süre kapalı kalınca sanıyorum sermayesi yetersiz geldi ve kapatmak zorunda kaldılar. Birkaç ay sonra dükkân kiralandı. Merakla acaba ne gelecek diye beklerken bu kez yine gıda sektöründe çay, kahve ve börek satan bir işletmenin geldiğini gördüm. Tabii bu gibi bir mekânın açılması için en baştan yapılması gereken olmazsa olmaz harcamalar var.

• Uygun bir mekânda dükkân kiralamanız gerekiyor ve bunun depozitosu ve birkaç aylık kirasını da #yatırım maliyeti olarak hesaplamanız gerekiyor.

• Böyle bir dükkânın albenisi olması için tadilat şart. Tasarım değiştiriliyor, yeni bölmeler yapılıyor, masa, sandalye, mutfak malzemeleri, aydınlatma vs. ciddi bir yatırım bütçesi gerekli. Bugünkü şartlarda böyle bir mekânın 500.000 TL’den daha az bir rakamla açılması zor sanıyorum.

• Belli bir miktar malzeme stoklamak şart. Bunun için de bir işletme sermayesi gerekir.

• Personel istihdam etmeniz gerekiyor. Eğer aile fertleri çalışmıyorsa mutlaka maaşlı bir veya iki çalışan gerekiyor.

• Tüm bunların yanı sıra en önemli ve dikkate alınması gereken konu yatırımın tahmini #nakitakışı. Açılır açılmaz hemen nakit yaratmayacaktır. O nedenle en az 6 aylık işletme sermayesini, yani maaşları, elektrik, kira, malzeme vs gibi giderleri karşılayacak bir nakdin ya da kredi limitinin mutlaka hazır bulunması gerekir.

Peki sizce yatırım yapmadan önce bu çalışmalar yapılıyor mu? Hiç sanmıyorum. O halde bu gibi yatırımlar nasıl yapılıyor? Hissi kablel vuku! Etrafta çok fazla işyeri var, yemek nasıl olsa mutlaka tüketiliyor, e o zaman çay kahve börek kesin satar. Ben hemen bir yer açayım da mekânı kaçırmayayım, bir daha nereden bulacağım böyle yeri diye yatırım yapılıyor ve ciddi bir sermaye heder oluyor.

Sonuç ne oldu? Diye sorarsanız, maalesef daha yeni açılan bu işletme 6. Ayını göremeden faaliyetlerine son verdi.

Bir işin hakkı ile yapılabilmesi için 3 temel şey gerekir.

1. Bilgi

2. Yetenek/Yetkinlik/Beceri

3. İstek/Arzu/Tutku

Bu sıralama tesadüfi değildir. Önem ve öncelik sırasına göre dizilmiştir. Oysa bizdeki yatırım kültürüne ve yatırımcıların genel eğilimine baktığımızda bu sıralama tam tersi yöndedir diyebilirim.

#İstek: Önce aşırı ve vazgeçilemez bir istek vardır. Ben kendi işimi kurmak istiyorum! Diye başlar konu. Peki hangi konularda yetkinliğin var, ne biliyorsun diye sorduğumuzda çok fazla kapsamlı bir yanıtı olmadığından en ön sıralarda Lokanta, yemek işi gelir. Neden? Nasıl olsa herkes yemek yapmayı biliyor, e herkes de yemek tüketmek zorunda. O zaman bu talep ile bizim yaratacağımız arzı rahat buluştururuz…

#Yetenek: İstek duyduğun bu alanda senin becerin, yetkinliğin var mı diye sorduğumuzda cevabı aslında çoğu zaman ne gerek vardır. Bende yatırımcı ruh ve cesareti var (çoğu zaman bu cesareti başka bir sıfatla tanımlamak gerekir!), becerisi olan bir usta bulurum ve onu işe alırım olur biter. Gerçekten de olur, ama sonunda biter…

#Bilgi: Bilgi genelde en sona bırakılan, en az önem verilen konudur. Nasıl olsa bilgi açığı, istenilirse okunarak giderilebilir! Bu mantıkla aslında doktora ya da avukata gitmeye de gerek olmayabilir. Nasıl olsa internette tıp ve hukuk ile ilgili tüm bilgiler mevcut okusak yeterli olmaz mı? Hayır olmaz!

Temelde bilgi olmadan yatırım yapılmaz. (Yapılmamalıdır!) Böyle bir #ticari yatırımda birkaç alanda farklı bilgi ihtiyacı vardır. Yapacağınız işin temel bilgisine sahip olmak zorundasınız. Bu örnekte, börek nasıl yapılır, kaça mal olur, kaça satmalıyım, #rekabet avantajım nedir, çay-kahve için benzer şeyleri bilmek zorundasınız. Yeterli mi? Hayır! Eğer bu bir hobi değil de iş ise ve amaç yapılan yatırımın finansal olarak hızlı geri dönmesi ve #para kazanır hale gelmesiyse o zaman gereken bir diğer bilgi #Finansal temel bilgilerdir. Yatırımın geri dönüşü ile ilgili bir #fizibilite çalışmasının basitte olsa yapılması şarttır. Bu işin en başta yapılan sigortasıdır. Gerekli olan bilginin tamamı yatırımcının kendisinde olmak zorunda değildir elbette. Ama yatırımcı gerekli bilgiye nasıl ulaşacağını bilmeli, bilgiye #değer vermeli ve bedelini yatırım bütçesi içerisine mutlaka koymalıdır. Aksi takdirde #Danışmanlık hizmeti için koymadığı veya ödemekten imtina ettiği bedelin çok daha fazlasını ve belki de bazıları için telefi edilemez boyutta olanını, istemeden heba etmek zorunda kalır.

Burada kayıp olan sadece yatırımcının parası değil, daha de değerlisi olan zamanı ve hevesidir. Üstelik sadece kendisine zarar vermez, işe alarak istihdam yarattığı, umut verdiği ailelere de zarar vermiş olur.

TOBB verilerine göre 2021 yılı Eylül sonuna kadar ülkemizde 81.455 adet farklı türde şirket kurulmuş.

Lokantalar ve yemek sektörü 2021 yılında en çok kuruluş yapılan 5. Sektör olmuş sıralamada. Birinci sırada yazılım ve bilgisayar ile ilgili faaliyetler geliyor. Bunlar için ödenen kuruluş sermayesi 58.665.000.000 TL. Şirket başına ortalama 720.000 TL. Şu aşamada hiç #borçlanma olmadığını ve sadece #sermaye ile iş yaptıklarını varsayalım. Aynı yıl 9.867 adet şirket kapanmış. Bu elbette aynı yıl açıldı kapandı anlamında değil ama sadece bize bir fikir versin diye dikkate aldığımız aynı dönem ve rakamlar. Kapanan şirketlere baktığımızda bu kez Lokanta ve yemek sektörü 4. Sırada yer alıyor. Bilgisayar ve yazılım sektörü ise 3. Sırada. Kapanan şirketlerin de ortalama aynı sermaye ile kurulmuş olduğunu varsayarsak eğer kaybedilen değer sadece sermaye olarak 7.106.000.000 TL yapar. Bu 9 aylık veri. Her ay 789.000.000 TL kayıp!

Bunu sadece yatırımcının zararı olarak görmemek gerekir. Kayıp olan milli servettir, zamandır, istihdamdır. Bu, aynı zamanda sağlıklı büyümenin önünde bir engeldir ve ekonomik zarardır.

Uzun yıllar sonra bankacılığın ardından Danışmanlık yapmaya başlayınca aslında bilgi aktarımının iş dünyasındaki önemini çok daha net görme imkânım oldu. Zamanında verilen doğru bilgi tüm işletmeler için çok değerli. Yatırımcıların ve iş insanlarının da bu gözle bakması ve danışmanlığı kimi zaman sigorta, kimi zaman ise bir fırsat penceresi olarak görmesi gerekir. Ödenen bedel bir harcama değil, güvencedir.

www.pcnconsultancy.com